CEZA
Bu yazımızda Eğitim Bilimleri içerisinde bulunan Öğrenme Psikolojisi dersi içerisinde yer alan Öğrenme Psikolojisi Cezadan bahsedeceğiz. KPSS’ de Öğrenme Psikolojisinden 12 soru çıkmaktadır. Öğrenme Psikolojisi uzun bir ders olduğu için konular parçalar halinde yüklenecektir. Bilgi Ağacım ailesi olarak sınavınız da başarılar dileriz.
Cezanın Kullanım İlkeleri
-Ceza vermek bireyde öfke, kızgınlık saldırganlık gibi duyguları uyandırır.
-Ceza davranışı ortadan kaldırmaz.
-Ceza vermek istenmeyen davranışı sadece bastırır.
-Ceza doğru davranışı göstermez.
-Ceza verilirken tutarlı davranışlar gösterilmelidir.
-Ceza kişiliği değil davranışı hedef almalıdır.
-En uygun ceza 2.tip cezalardır.
-Görevler üzerinden ceza verilmez.
-Ceza verilirken ilgi ve sevgiden mahrum bırakılmamalıdır.
-Ceza bireysel olmalıdır.
1.Tip Ceza
-Organizmanın bulunduğu ortama doğrudan onu mutsuz edecek, hoşuna gitmeyen bir uyarıcı girer.
-Davranış sıklığını azaltır.
Örnek
Parmak kaldıran öğrencinin azarlanması.
2.Tip Ceza
-Organizmanın bulunduğu ortamdan onu mutlu eden, hoşuna giden uyarıcının çıkarılmasıdır.
-Davranış sıklığı azaltıcı eksikliği vardır.
Örnek
Derste öğrenciye + verilir sonra + geri alınır.
Cezaya Alternatif Yöntemler
1.Ara Verme
-İstenmeyen davranışa ara vermektir.
Örnek
-Düşünme sandalyesi, düşünme paspası, düşünme köşesi
2-Ortam Değiştirme (Ortamı Değiştirme)
-Ortamda bulunan eşyaların değiştirilmesi, düzenlenmesi.
3-Bıktırma (Yorma)
-Davranışı sık sık yaptırılması sonucu, organizmanın o davranıştan uzaklaşmasını sağlamaktır.
Örnek
-Çekirdek seven birine 10 kg çekirdek yedirmek.
-Kağıt yırtmayı seven çocuğa 500 sayfa verip hepsini yırttırmak.
4-Ayrımlı Pekiştirme
-Olumlu davranış yapan organizmanın ödüllendirilmesi, olumsuz davranış yapan organizmanın ödüllendirilmemesi.
5-Bekleme
-Çocuğun gelişim döneminin geçmesini beklemektir.
6-Tepki Bedeli
-Kişi olumlu bir davranış yaptıktan sonra, kişiye verilen hakların geri alınmasıdır.
Örnek
Milletvekili dokunulmazlığı
7-Bastırma
-Bir davranışın aniden ve sert bir şekilde ortadan kaldırılmasıdır.
